COTAN staat voor Commissie Testaangelegenheden Nederland. De COTAN is een centrale commissie van het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP) en heeft als missie om de kwaliteit van tests en testgebruik in Nederland te bevorderen.
Informatie over de COTAN is te vinden op de website van het NIP.
Er zitten ruim 870 beoordelingen van tests, toetsen en vragenlijsten in de database.
De COTAN beoordeelt jaarlijks gemiddeld 15 tot 20 tests, toetsen en vragenlijsten.
De COTAN beoordeelt de kwaliteit van instrumenten die kunnen worden ingezet op terreinen zoals psychodiagnostiek en het onderwijs. Een instrument kan in de beoordelingsprocedure worden opgenomen als:
De afgelopen jaren beoordeelde de COTAN uitsluitend tests die actief door uitgevers of testontwikkelaars bij de COTAN werden aangeboden. Er was geen systematische selectie van tests op basis van urgentie of relevantie; de beoordeling vond alleen plaats op basis van de door de aanbieders aangeleverde informatie.
Om het proces te verbeteren en de actualiteit en kwaliteit van testinformatie structureel te waarborgen, is recent de werkgroep Prioritering opgericht. Deze werkgroep heeft de opdracht gekregen om een jaarlijks te publiceren prioriteitenlijst van tests op te stellen die idealiter door de COTAN beoordeeld zouden moeten worden. Het streven is dat vanaf 2026 een dergelijke lijst beschikbaar zal zijn.
Binnenkort zal de werkgroep Prioritering beleid ontwikkelen over hoe herzieningen op de prioriteitenlijst zullen worden opgenomen. Dit beleid moet duidelijk maken op welke manier ingediende herzieningen worden beoordeeld, welke criteria gelden voor opname op de prioriteitenlijst en hoe de volgorde van beoordeling wordt vastgesteld. Op deze manier krijgen uitgevers de mogelijkheid om herzieningen actief aan te melden, terwijl de COTAN een gestructureerd en transparant proces hanteert om de kwaliteit en actualiteit van de testinformatie te waarborgen. Zodra het beleid is vastgesteld en de prioriteitenlijst beschikbaar is, zal hierover worden gecommuniceerd via de COTAN-pagina van het NIP.
Elke instrument wordt beoordeeld op zeven criteria, zoals vermeld in het COTAN Beoordelingssysteem voor de kwaliteit van tests (2010):
Tevens worden de addenda op het COTAN Beoordelingssysteem gebruikt bij het beoordelen van instrumenten.
De beoordelingen van de COTAN zijn intellectueel eigendom van het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP) en het copyright daarop berust dus bij het NIP. De beoordelingen worden gepubliceerd in de online COTAN Documentatie en zijn te raadplegen via een abonnement daarop. Ook kunnen de beoordelingen los worden aangeschaft. Ze mogen niet door abonneehouders of andere derden openbaar worden gemaakt.
Klik hier voor contactinformatie.
De zoekmachine probeert de ingevoerde tekst zo lang mogelijk te matchen in de titel en tekstuele inhoud van de beoordeling. Als de gezochte tekst in de titel voorkomt wordt dit resultaat ‘relevanter’ gemaakt, en komt daardoor hoger in de zoekresultaten te staan. Beoordelingen van tests die niet meer verkrijgbaar zijn worden gezien als ‘minder relevant’, deze tests komen daarom lager in de zoekresultaten te staan.
De ingevoerde zoekterm hoeft niet exact gevonden te worden, zodat de gezochte test ook gevonden wordt bij typfouten en dergelijke. Het is mogelijk om exact te zoeken door dubbele aanhalingstekens (") om de zoekterm te zetten. Bijvoorbeeld door te zoeken op "DEVEREUXSCHAAL VOOR OBSERVATIE VAN PATHOLOGISCH GEDRAG" zal deze beoordeling als enige beoordeling naar voren komen.
Boom uitgevers Amsterdam is als exploitant van de COTAN Documentatie o.a. verantwoordelijk voor het beheer van de abonnementen en de inloggegevens. Bij vragen over uw abonnement en/of inloggegevens kunt u daarom contact opnemen met de afdeling klantenservice van Boom Psychologie & Psychiatrie via 020 - 524 4514, of klantenservice@boompsychologie.nl
Instrumenten die door de COTAN beoordeeld zijn, zijn te vinden in de online COTAN Documentatie. Instrumenten die zich in de COTAN beoordelingsprocedure bevinden, zijn te vinden onder ‘Tests in beoordeling’.
In 2010 is de herziene versie van het COTAN beoordelingssysteem ingevoerd. Hiervoor bestonden de beoordelingen uitsluitend uit een oordeel ‘onvoldoende’, ‘voldoende’ of ‘goed’, waarbij in ieder geval bij het oordeel ‘onvoldoende’ in een voetnoot de reden daarvoor wordt aangegeven. Hierdoor zijn er geen toelichtingen beschikbaar bij de COTAN beoordelingen tot en met 2009.
Elke beoordeling van een test door de COTAN is een momentopname: zij reflecteert een beoordeling van de informatie die op dat specifieke moment door de testuitgever of auteur is aangeleverd. Bij iedere COTAN testbeoordeling wordt daarom een jaartal vermeld, dat aangeeft wanneer de beoordeling heeft plaatsgevonden. Dit jaartal helpt gebruikers van de test om te begrijpen op welke basis de COTAN tot haar oordeel is gekomen en maakt duidelijk dat de beoordeling kan verouderen zodra nieuw wetenschappelijk bewijs beschikbaar komt.
Testbeoordelingen kunnen, zonder context, de indruk wekken dat een test blijvend onvoldoende scoort, terwijl recent onderzoek soms een ander beeld laat zien. Belangrijk om te benadrukken is dat de COTAN een test altijd beoordeelt op basis van de informatie die de uitgever of auteur op dat moment heeft aangeleverd. De datum van de beoordeling staat vermeld bij de test.
Het huidige beleid van de COTAN is dat zij op dit moment niet actief voor iedere test bijhoudt of er ná publicatie van de beoordeling nieuw bewijs t.a.v. de psychometrische kwaliteit is verschenen. Alleen wanneer een uitgever of auteur de test opnieuw indient als herziening, wordt aanvullende informatie meegenomen. Een herziening kan bestaan uit nieuwe items of subtests, maar kan ook bestaan uit het aandragen van nieuw onderzoek dat extra bewijs levert voor de psychometrische kwaliteit van de eerder beoordeelde test. Het kan dus voorkomen dat er inmiddels aanvullend bewijs beschikbaar is dat de eerdere beoordeling zou kunnen wijzigen, maar waar de COTAN (nog) niet naar gekeken heeft. Uitgevers zijn tot op heden altijd vrij geweest om vanaf één jaar na de beoordeling een herziening van het COTAN oordeel aan te vragen.
Bij een (her)beoordeling door de COTAN geldt dat de psychometrische kwaliteit volgens de COTAN-richtlijnen moet zijn onderzocht bij de doelgroep van de test. Voor tests die bedoeld zijn voor gebruik bij Nederlandstalige respondenten, of respondenten die in Nederland wonen, betekent dit dat de kwaliteit ook moet zijn vastgesteld bij Nederlandstaligen dan wel mensen in Nederland, of dat overtuigend is aangetoond dat de resultaten equivalent zijn aan de Nederlandse situatie.
In het COTAN Beoordelingssysteem voor de kwaliteit van tests (Evers, Lucassen, Meijer & Sijtsma, 2010) staat vermeld dat normen van tests aan slijtage onderhevig zijn. Van de psychometrische kenmerken van een test zijn de normen het meest gevoelig voor maatschappelijke veranderingen, veranderingen in het onderwijs en in de inhoud van functies. Daarom moet er van tijd tot tijd hernormering van tests plaatsvinden. De COTAN checkt jaarlijks hoe oud de testbeoordelingen in de online Documentatie van Tests en Testresearch zijn. Om u te attenderen op gedateerde normen wordt de kwalificatie ‘De normen zijn verouderd' toegevoegd aan een beoordeling als er 15 jaar na het oorspronkelijke normeringsonderzoek geen hernormeringsonderzoek heeft plaatsgevonden. Na 20 jaar zonder dergelijk onderzoek wordt deze kwalificatie gewijzigd in ‘Wegens veroudering zijn de normen niet meer bruikbaar' en wordt de beoordeling ‘onvoldoende'. Ook hierbij wordt niet expliciet door de COTAN bekeken of de normen inmiddels geactualiseerd zijn. Let wel: uitgevers en ontwikkelaars zijn daarbij vrij om nieuwe beoordelingen of herbeoordelingen aan te vragen. Zo kunnen recente wetenschappelijke inzichten worden meegenomen in de testbeoordelingen, mits deze specifiek betrekking hebben op de Nederlandse populatie.
Meer informatie is te vinden op de website van het NIP, bij de veelgestelde vragen aan de COTAN.
Home-FAQ